Real Farmer

Na ontkurken moet wijn ademen. Zet een koptelefoon op en start de debuutplaat Compare What’s There van Real Farmer. De eerste luisterbeurt is als een autorit over onverharde wegen in het buitengebied van een land waar de mensen je met argwaan gadeslaan, op het randje van overprikkeling, intens en dus lekker. Hierna beginnen de smaken en geuren goed los te komen, de plaat daalt in. De band is strak, de bandleden begrijpen elkaar helemaal in de niet alledaagse passages en langzaamaan begint op te vallen dat de sound veel subtieler is dan de ruige eerste indruk. Leegte wordt niet met distortion dichtgesmeerd, maar door zanger Jeroen Klootsema gebruikt om zijn aangedane ziel te laten na-echoën.

Misschien valt het anderen ook op dat Jeroen de woorden ‘I know, I know it’s never enough’ middenin Never Enough, het laatste nummer van de plaat, op een manier brengt die aan de The Monks doet denken. Jawel, een sixtiesband als associatie bij muziek die al te gemakkelijk in de post-punk-hoek wordt geplaatst. Gitarist Peter van der Ploeg lijkt op te veren achter zijn laptop in Groningen bij het horen van deze bandnaam. “Sixties zit er zeker wel in,” zegt hij zonder aarzeling. Bassiste Marrit Meinema, achter een laptop in Den Haag, is wat terughoudender met genre-duidingen. “Bij het maken van de nummers voor de plaat hadden we geen vooropgezet plan van ‘zó moet het worden’. Ieder brengt z’n eigen dingen mee. We moesten elkaar leren kennen en daar komt deze plaat uit voort. In die zin is alles eigenlijk wel experimenteel. Alles ontstond in de repetitieruimte. Peter komt bijvoorbeeld met akkoordenprogressie of ik met een basloopje. Dat nemen we op en als het ons bevalt, gaan we ermee verder.”

Peter haakte aan in 2021, in de uitloper van de pandemie, na de eerste ep van twee jaar eerder. De band had een paar shows in België in het verschiet. Met een nieuwe gitarist in hun midden konden ze twee dingen doen: of Peter zou alle oude nummers instuderen óf ze zouden een set nieuwe nummers met Peter gaan maken. Ze kozen voor het laatste. Marrit: “Later, in januari van 2022, speelden we in het randprogramma van Eurosonic. Mensen van het Britse label Strap Original [opgericht door Pete Doherty van The Libertines] zagen ons en kennelijk konden ze het wel waarderen.” Peter: “Wij waren niet op de hoogte van de aanwezigheid van de mensen van Strap Original. Na Eurosonic gingen we de studio in om eens om ons heen te kijken wie interesse zou hebben; de plaat in eigen beheer uitbrengen was één van de opties. Toen de plaat opgenomen was, nam Original Strap contact met ons op. Maar daarvoor is er, bij mijn weten, geen contact geweest.” Marrit: “Ze benaderden ons via Instagram en ze lieten weten dat ze unaniem voor een release waren.”

Plaats van opname was de Rotterdamse Far Out Sound studio van Niek van den Driesschen. Daar ging het creatieve proces door, zoals bij het intro van Inner City, het rake zanglijntje van Marrit, dat er pas toen is voorgezet, en dat zelfs als je het niet hoort in de gitaarlijn resoneert.

Het intro van Consequence met de baslijn voorin en de zwoele akkoorden daarop doet in de verte denken aan The Doors, een associatie die zal zijn voortgekomen uit het stukje parlando in Waiting For waarin Jeroen onopzettelijk klinkt als Jim Morrison. Met deze constatering in de achterzak zit er niks anders op dan eens wat dieper te duiken in Jeroens zangpartijen. Hij schmiert, trekt, duwt, zakt, daalt en timet retestrak in afstemming met het spel van zijn companen. Zijn stemgeluid is niet nep, niet ruig om het ruige, maar overtuigend rauw en echt, als een klap met een lap bloederig vlees in je gezicht. Hij spaart zijn stembanden niet, wat duidt op overgave, urgentie en stuwende emotie. Er klinkt boosheid in zijn stem, wanhoop, frustratie ook, en pijn zeker. Tegelijk bewijst hij zich als een entertainer getuige zorgvuldig geplaatste staccato kreten en verklankte ademstoten. De beste zanger van Nederland? Oordeel zelf. Het is maar goed dat Jeroen de Teams-meeting niet bijwoont, want in zijn aanwezigheid zijn zangkunst zo de loftrompet steken zou gênant zijn. “Jeroen luistert vooral veel naar blues en soul en zo,” zegt Peter als het geluid van de trompet is weggestorven. Even later hebben we het over het Perry Boys. Wellicht een nummer over working class kerels met bretels over Fred Perry polo’s? Marrit en Peter weten het niet. Peter: “Wel houden Jeroen en ik van Oi.”

‘When there is nothing, that’s left of me, compared to what is there, what’s left to see’

Een tekstregel uit Empty, waaruit de plaattitel is geëxtraheerd. Een mooie regel, waarin de ‘ik’ constateert dat zijn zelf is verdwenen ondanks het gegeven dat hij nog wel zichtbaar is. Gaat dit over presentie en presentatie, over een stralende avatar als masker voor het leeggezogen zelf? Marrit en Peter halen hun schouders op. Ze willen best iets zeggen, maar voelen zich daartoe niet geroepen, want Jeroens taak en zaak. De tekst voor Wasted Words schreef Marrit samen met Jeroen, een beurtzang eindigend in samenzang. De zang is vlak gehouden en heeft een poppy timing, het ritme van doelloze dagen, kranig kabbelend. Maar er is hoop, tenminste, zo spreekt de gitaarpartij, die halverwege letterlijk aan het getob ontsnapt en als een levendige stofhoos huishoudt.