Tekst: Edwin Timmers
Foto: Lyn Woldendrop (wikipedia)
Hang Youth
Altijd fijn als DWDD een boek aanprees, want dan wist ik zeker dat ik het niet hoefde te lezen. Ik keek geen DWDD, dus dat scheelde al. Maar boekwinkels verkochten boeken met een aanbevelingssticker van die hype-show. Domme actie. Hypes veroorzaken jeuk. Alle blikken gefocust op één item, lekker blind voor de rest. Gestuurde oogkleppenstrategie heet dat in mijn begrippenboek. In bepaalde kringen werd Hang Youth gehypet. Hierop reageerde ik zoals gebruikelijk. Ik liet de band aan me voorbij gaan zonder er een muisklik aan te wagen.
Op 20 januari jongstleden, de verjaardag van mijn zus, stuurde een vriend me een linkje naar een interview (in Vrij Nederland) met Abel van Gijlswijk, zanger en tekstschrijver van Hang Youth. De kop trok me de tekst in: ‘Mensen grijpen naar complottheorieën, want niemand zegt: dit heet kapitalisme’. Complottheorieën, of wat men als zodanig meent te moeten duiden, kreeg ik de laatste tijd aardig wat te verstouwen, de een nog mooier en dieper dan de ander. De meeste hoorde ik op straat, als ik aanhaakte bij een demonstratie. Deze demonstraties bekoren mij meer dan festivals. Heerlijke gesprekken met fijne mensen. “Waar ligt de macht?” vraag ik altijd, om gelijk het antwoord te geven: “Bij het kapitaal”. Kwam me dus goed uit dat het interview met Van Gijlswijk vergelijkbaar opende. Wat na de rake kop volgt is een ontzettend mooi artikel – complimenten aan auteur Sjors Roeters.
“Veel mensen geloven heilig in consistentie,” schrijft Roeters. “Ze doen grote moeite om hun handelen in lijn te brengen met hun principes. En als dat niet lukt, voelen ze zich schuldig en hebben ze gefaald […] Abel van Gijlswijk doet niet aan consistentie.” Van Gijlswijk zegt het zo: “Je moet een paradox zijn – anders ben je gewoon een lege sukkel.” Een paar alinea’s eerder schrijft Roeters: “Als wij de swoosh van Nike zien, worden we behekst”, waarop Van Gijlswijk reageert met “Honderdduizend procent”. Ze praten over marketing, en de daarmee innig verbonden hypes, en over magie, die zo vreemd nog niet is. En zo babbelt het duo kostelijk verder. Inmiddels was ik klaar voor Hang Youth.
De plaat HET K-WOORD begint met de achteroverleunende rocker MET JE AKO-IDEOLOGIE. Een mooie meezinger, lekker geproduceerd. AKO is een boekhandelketen gespecialiseerd in bestsellers. Bestsellers hebben een licht verteerbare boodschap waarmee het goed open deuren intrappen is. De Meeste Mensen Deugen van Rutger Bregman lag in stapels bij de AKO. “Ik geloof wel dat de meeste mensen deugen,” zo opent Van Gijlswijk het liedje. Hij sluit af met: “‘Rutger Bregman is een smerige sadist.” Dit is een typisch Van Gijlswijkje, een van zijn prettige retorische vindingen. Als slechts één van alle mensen niet deugt, is Bregmans boektitel waar. Door te stellen dat Bregman een sadist is, is er minstens één niet-deugende mens en daarmee dus de boektitel waar. Bregman heeft gelijk omdat hij een sadist is. Logica van de koude grond en daarom zeer smakelijk. Een ander Van Gijlswijkje zit in FUCK SPOTIFY (MAAR HAAL ONS ER NIET AF AUB). Het drumwerk in LOBBYEN DOE JE MAAR IN JE EIGEN TIJD lijkt te zweven als een galopperend paard. Hardcore punk. Opnieuw een meezinger. Na 39 seconden is het alweer voorbij. De volgende 31 seconden zijn voor WAAROM STEMMEN JULLIE NOG STEEDS OP DE VVD. Mij ook een raadsel waarom mensen dat blijven doen. VVD-stemmers de stem ontzeggen, schijnt niet democratisch te zijn. Maar wie de verbeelding aan de macht wil, moet dat durven overwegen. Drie liedjes onderweg en ik neig het eens te zijn met Hang Youth. Vocaal inhaakbare anthems, de timing van de woorden naar de beat gedwongen, af en toe wat smokkelen met een lettergreepje, zoals in DE OVERHEID WEET TEVEEL VAN MIJ, waarin het TE in TEVEEL geskipt wordt. Twee liedjes later klinkt JE HAAT GEEN MAANDAG, JE HAAT KAPITALISME. Totdat ik stopte met werken in dienstverband, haatte ik maandagen, doch minder erg dan zondagen, want zondagen waren de opmaat naar de maandag – alle zaterdagen was ik dronken.
Het kapitalisme loopt op zijn laatste benen, Abel. We gaan van crisis naar crisis. Ik ga afronden. HET K-WOORD noodgedwongen, maar met groot plezier een keer of tien beluisterd. Prachtplaat. Het dendert, het schiet in zijn eigen voet, het is ambigu en oprecht, inconsistent en gelukkig. Waar het me lukt, zing ik uit volle borst mee. En ja, de songtitel VROUWEN VERDIENEN OOK EEN KANS OM CORRUPTE LEIDERS TE ZIJN verdient een Edison, mocht die nog bestaan, anders een gouden Kalf of een wisselbeker. HEBBEN ZE NOU AL EEN KEER SERIEUS WAT GEDAAN MET DE BLOCKCHAIN kan zo op een plaat van Ariel Pink en DE ECONOMIE is een hoorspel dat een vaste plek verdient in het Jeugdjournaal. Het Nederlandse cabaret kan weer leuk worden met Hang Youth.